Nguyên tắc điều trị thoát vị đĩa đệm

23/02/2016

Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng đĩa đệm bị dịch chuyển ra khỏi vị trí bên trong đốt sống, thường xảy ra sau các tác nhân sang chấn hoặc trên nền đĩa đệm bị thoái hóa, nứt rách, và trên lâm sàng thường biểu hiện chứng đau về thần kinh.

Đĩa đệm có cấu trúc dạng thớ sợi chắc xếp theo hình vòng tâm và chứa nhân keo (gelatin). Nó có tác dụng làm cho cột sống cơ thể cử động uyển chuyển và làm giảm sóc của cơ thể.

Các điểm yếu trong lõi ngoài của đĩa đệm là trực thuộc rễ thần kinh cột sống , do đó, thoát vị đĩa đệm trong cột sống sẽ tạo áp lực trực tiếp lên các dây thần kinh.

Các dây thần kinh chạy qua chân, và bất kỳ loại dây thần kinh bị chèn ép ở phần thấp hơn cột sống có thể gây đau dọc theo đường đi của dây thần kinh thông qua mông xuống chân. Đây còn gọi là đau thần kinh tọa.

TRIỆU CHỨNG THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM.

Triệu chứng chung của thoát vị đĩa đệm thường bao gồm một hoặc kết hợp các triệu chứng sau:

- Đau chân (đau thần kinh tọa) có thể xảy ra kèm theo đau lưng. Điển hình như đau chân là tồi tệ hơn so với đau lưng.

- Tê, yếu và / hoặc ngứa ran ở chân

- Đau lưng thấp và / hoặc đau ở mông

- Căng cơ hoặc chuột rút ở vùng thắt lưng

- Đau lan xuống chân. Đây cũng có thể là triệu chứng đau thần kinh tọa.

Hầu hết các cơn đau thường bắt đầu từ từ, tuy nhiên đau sẽ nhiều hơn trong các trường hợp: sau khi đứng hoặc ngồi, đau vào ban đêm, khi hắt hơi khi ho hay cười, khi đi bộ nhiều…

Các triệu chứng này có thể xảy ra đồng thời hoặc từ từ nên dù bạn thấy xuất hiện triệu chứng nào trên đây thì hãy nhanh chóng đi kiểm tra để đảm bảo luôn chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe cho mình.

NGUYÊN NHÂN GÂY THOÁT VỊ ĐỊA ĐỆM

- Bệnh nhân đã mắc các bệnh loãng xương, thoái hóa cột sống.

- Bệnh nhân bị các bệnh giang mai, ung thư, sử dụng các thuốc gây tổn thương xương.

- Vận động, tập luyện quá sức, bị sang chấn trong quá trình vận động như chơi tenis, chơi cầu lông…

- Công việc phải đứng hay ngồi lâu một tư thế

NGYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM THẮT LƯNG

Các lựa chọn điều trị thoát vị đĩa đệm thắt lưng phụ thuộc vào các yếu tố: thời gian bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng, mức độ đau lưng, bản chất triệu chứng ( đau nhẹ hay vừa…), độ tuổi của bệnh nhân.

Về nguyên tắc, bệnh nhân sẽ được khuyên nên bắt đầu điều trị trong khoảng thời gian 6-12 tuần với phương pháp điều trị không phẫu thuật, chẳng hạn như vật lý trị liệu, tiêm ngoài màng cứng hoặc thuốc.

Trong vòng sáu tuần đầu tiên sẽ sử dụng các loại thuốc khác nhau, các phương pháp điều trị đều nhằm mục đích giảm bớt đau, các triệu chứng thuyên giảm dần, thoát vị đĩa đệm hồi phục dần, và thời gian sau phương pháp điều trị không phẫu thuật được tiếp tục.

Ở trường hợp nhẹ, bệnh nhân chỉ cần uống một số thuốc giảm đau như paracetamol, giảm đau chống viêm không steroid,… kết hợp thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng, vật lý trị liệu phục hồi chức năng. Tuy nhiên, cần lưu ý việc dùng các thuốc này trong thời gian dài có thể gây nên nhiều tác dụng phụ trên dạ dày, độc với gan, thận,… Biện pháp dùng tia laser, sóng radio qua da cũng được áp dụng để điều trị đau do thoát vị đĩa đệm.

Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm có thể gặp biến chứng

Phương pháp phẫu thuật ngoại khoa được chỉ định trong những trường hợp điều trị nội khoa, dùng các thuốc giảm đau sau 6 – 12 tuần không khỏi với các triệu chứng nặng hơn như gây đau quá mức, liệt chi…với mục đích giải phóng rễ thần kinh khỏi bị chèn ép.

Việc chỉ định phẫu thuật thoát vị đĩa đệm khá chặt chẽ và hạn chế do có thể gặp nhiều tai biến mà không ít trường hợp sau phẫu thuật bị đau hơn, liệt, thậm chí là tử vong.

DS. Hoàng Nga ( tổng hợp)